| 1,48 |
Kári Arngrímsson Þing. |
Akureyri |
17. júní 1909 |
| 1,48 |
Sturla Jónsson Þing. |
Akureyri |
17. júní 1909 |
| 1,48 |
Magnús Ármannsson ÍR |
Melavelli |
18. júní 1911 |
| 1,50 |
Skúli Ágústsson Umf.Hrunam. |
Melavelli |
20. júní 1914 |
| 1,55 |
Ósvald Knudsen ÍR |
Melavellli |
5. sept. 1920 |
| 1,60 |
sami |
Melavelli> |
18. júní 1921 |
| 1,65 |
sami |
Melavelli |
21. júní 1922 |
| 1,67 |
sami |
Melavelli |
?? ???? 1922 |
| 1,70 |
sami |
Melavelli |
21. júní 1923 |
| 1,70 |
Helgi Eiríksson ÍR |
Melavelli |
18. júní 1927 |
| 1,72 |
sami |
Melavelli |
7. ágúst 1927 |
| 1,75 |
sami |
Melavelli |
6. júní 1930 |
| 1,80 |
sami |
Kaupmannahöfn |
11. júlí 1927 |
| 1,80 |
Sigurður Sigurðsson KV |
Melavelli |
18. júní 1936 |
| 1,81 |
sami |
|
27. júlí 1937 |
| 1,82 |
sami ÍR |
|
19. júní 1938 |
| 1,85 |
sami |
|
24. ágúst 1938 |
| 1,93 |
Skúli Guðmundsson KR |
|
19. júní 1944 |
| 1,94 |
sami |
|
12. ágúst 1944 |
| 1,95 |
sami |
Kaupmannahöfn |
19. júní 1949 |
| 1,96 |
sami |
Melavelli |
4. júlí 1950 |
| 1,97 |
sami |
Kaupmannahöfn |
30. júlí 1950 |
| 1,98 |
Jón Pétursson KR |
Melavelli |
15. maí 1960 |
| 1,98 |
sami |
Ósló |
20. júlí 1960 |
| 2,00 |
sami |
Laugardal |
6. ágúst 1960 |
| 2,01 |
Jón Þ. Ólafsson ÍR |
Rostock |
9. júlí 1961 |
| 2,03 |
sami |
Rostock |
9. júlí 1961 |
| 2,04 |
sami |
ÍR-mót |
19. júlí 1962 |
| 2,05 |
sami |
ÍR-mót |
5. okt. 1962 |
| 2,06 |
sami |
Álasundi |
9. ágúst 1963 |
| 2,07 |
sami |
Melavelli (á grasi) |
15. maí 1965 |
| 2,10 |
sami |
Melavelli (á grasi) |
15. maí 1965 |
| 2,11 |
Kristján Hreinsson UMSE |
Alta Noregi |
9. júlí 1983 |
| 2,12 |
Unnar Vilhjálmsson UÍA |
Keflavík |
14. júlí 1984 |
| 2,15 |
Gunnlaugur Grettisson ÍR |
Schwechat Austurr. |
15. júní 1988 |
| 2,16 |
Einar Kristjánsson FH |
Mosfellsbæ |
25. júlí 1992 |
| 2,17 |
Einar Karl Hjartarson ÍR |
Laugardal |
25. júlí 1998 |
| 2,18 |
sami |
Annecy Frakkl. |
30. júlí 1998 |
| 2,22 |
sami |
Torrevieja Spáni |
3. apríl 1999 |
| 2,25 |
sami |
San Marino |
2. júní 2001 |
Fyrsta hástökksmetið sett á Akureyri
Fyrsta skráða
Íslandsmetið í hástökki er eignað Þingeyingnum Kára Arngrímssyni frá Ljósavatni
en hann stökk 1,48 metra „í loft upp“ á móti á Akureyri 17. júní 1909. Í besta
falli virðist metaskráning í öndverðu duttlungum háð, því sömu hæð stökk Sturla
Jónsson frá Jarlsstöðum í Bárðardal. Var það talið Kára til framdráttar að hann
stökk upp jafnfætis – með einu tilhoppi á undan - og því gert betur en Sturla,
sem stökk með tilhlaupi! Báðir hlutu þó fyrstu verðlaun.
Á
þessum tíma höfðu Íslendingar í vesturheimi keppt árum saman í hinum ýmsu
íþróttum, þar á meðal hástökki, á Íslendingadeginum. Upplýsingar liggja þó ekki
á lausu um stökkhæð, hvort hún hafi verið meiri eða minni en á fyrstu mótum á
ættjörð vesturfaranna.
Hástökks
hér á landi er að líkindum fyrst getið í blaðinu „Þjóðhvellur“ sem segir frá
skemmtiferð hins Íslenska kvenfélags, sem farin var út á Seltjarnarnes
sunnudaginn 9. september 1906, en þar segir m.a. svo:
„Fór
það fótgangandi þann óraveg, að slíks
eru örfá dæmi. Eftir langa göngu og stranga nam það loks staðar þar sem heitir
Melshúsatún á Seltjarnarnesi, - er það fyrir vestan alla vegu. Voru þar
skemmtanir ýmiss konar, hástökk og langstökk, ofið vaðmál og stokkið í skörðin,
sungið, trallað og lallað: var það hin ágætasta skemmtun.“
Næsta
met sem skráð var af Íþróttasambandi Íslands (ÍSÍ) var metjöfnun Magnúsar
Ármannssonar, „menntaskólapilts úr Íþróttafélagi Reykjavíkur. Hann hljóp 1,48
stiku í loft,“ sagði blaðið Ísafold. Í kalsaveðri, rigningu og súld, stökk Magnús 1,48 m hinn 20. júní 1911, á leikmóti
UMFÍ í Reykjavík, en það telst fyrsta landsmót sambandsins.
Á
leikmótinu 1914 á Melavelli var aðeins einn utanbæjarmaður meðal keppenda.
Fundu fjölmiðlar að þessari litlu aðsókn utan úr sveitum. En þessi eini aðkomni
keppandi, Skúli Ágústsson frá Birtingaholti, gekk af hólmi með nýtt Íslandsmet
í hástökki; stökk 1,50 metra. Þetta viðurkennda met stóð í sex ár, eða þar til
Ósvaldur Knudsen ÍR bætti það í 1,55 árið 1920 og 1,60 ári seinna. Ósvald var
einráður í greininni um árabil og átti eftir að verða skráður fyrir þremur
metum til viðbótar; 1,65 og 1,67 árið 1922 og 1,70 árið 1923.
Án
þess að nokkur skýring hafi á því fundist var einhverra hluta vegna árangur
tveggja „gagnfræðinga“ úr Suður-Þingeyjarsýslu á leikmóti Norðlendingafjórðungs,
sem fram fór 2. júlí 1910 á Húsavík, ekki skráður í metabækur. Stukku báðir
yfir 1,62 metra; Jónas Þorbergsson á Breiðumýri
og Sigfús Hallgrímsson Vogum. Í fjölmiðlum var tekið fram, að báðir væru
gagnfræðingar og kann skólavistin að skýra að einhverju hina miklu stökkfimi
þeirra. Þessi óskráðu en góðu og gildu „metstökk“ voru ekki bætt fyrr en Ósvaldur
stökk 1,65 á Melavelli 1922.
Ef
til vill var aldrei sótt um staðfestingu á metum þessum. Um það verður ekkert
sagt en spyrja má hvers vegna ÍSÍ hafi ekki átt frumkvæði að því þar sem
heimildir um mótið voru fyrir hendi? Sú spurning á rétt á sér þar sem svo virðist
sem ÍSÍ hafi tekið upp hjá sér að skrá met að eigin frumkvæði og það jafnvel
frjálslega. Dæmi eru um met frá þessum tíma í langstökki í miklu hvassviðri sem
var staðfest á þeirri forsendu að viðkomandi hefði haft atgervi til að stökkva
svo langt í logni! Og misjafnt er
hvernig tekið var á metárangri sem unnin var í útlöndum. Deilt var um hvort
skrá ætti sem Íslandsmet árangur utan landsteinanna. En sumt var skráð annað
ekki.
Þannig
var látið hjá líða að skrá nokkur met Helga Eiríkssonar sem réði lögum og lofum
í greininni undir lok þriðja áratugarins. Hann stökk til að mynda 1,80 m og varð í öðru sæti
á miklu alþjóðlegu móti í Kaupmannahöfn 11.
júlí 1927. Stökk hann meir að segja tvívegis yfir þá hæð því að í fyrra skiptið
bilaði naglinn sem hélt uppi listanum sem ráin hvíldi á og féll ráin því eftir
á og stökkið ekki tekið gilt. Gerði
Helgi sér lítið fyrir og stökk aftur sömu hæð er bilunin hafði verið lagfærð. Afrek
þetta var ekki bætt fyrr en áratug seinna. Skömmu fyrir Kaupmannahafnarferðina
hafði Helgi stökkið 1,70 metra á fyrsta meistaramóti Íslands og þar með jafnað
met Ósvalds Knudsen frá 1923.
Auk þessa mets Helga í Kaupmannahöfn eru
heimildir fyrir því, að í Vestmannaeyjum árið 1926 hafi Páll nokkur Scheving stokkið
1,82 metra. Afrekið hafi þó ekki verið viðurkennt vegna þess að hann fór yfir
rána með höfuðið á undan (veltu, grúfu), sem þá var ólöglegt. Mátti höfuðið ekki vera neðar sitjandanum er farið var yfir rána. Þessi aðferð var síðar leyfð og var eingöngu notuð í áratugi, eða þar til Fosbury-aðferðin náði yfirhöndinni.
Páll stökk einnig 1,70 metra á Þjóðhátíðarmótinu í Eyjum 14. ágúst 1925 og sagður hafa jafnað þar Íslandsmet sitt. Hið rétta er að skráða metið þá var í eigu Ósvalds Knudsen ÍR frá 1923 og hæðin 1,70 en árangur Páls var ekki staðfestur sem metjöfnun.
Í
kjölfar einræðis Ósvalds og Helga í hástökkinu kemur þriðji afburðarmaðurinn
til sögunnar á miðjum fjórða áratugnum, Sigurður Sigurðsson frá Vestmannaeyjum,
sem keppti undir það síðasta undir merkjum ÍR.
Óhætt er að segja að Sigurður hafi slegið í
gegn þegar hann setti sitt fyrsta met, 1,80 metra. Það gerði hann á
Allsherjarmótinu 18.júní 1936 að viðstöddum Danakonungi sem var ásamt
drottningu viðstaddur mótið. Færði hann ÍSÍ forkunnarfagran silfurbikar sem
veittur skyldi fyrir besta afrek mótsins hverju sinni. Auk þess gaf drottning
1000 kr. í peningum til eflingar íþróttanna. Í þakklætisskyni hrópuðu
viðstaddir nífalt húrra fyrir konungshjónunum
Mesti mannfjöldi, sem nokkurntíma hefir sést
á Íþróttavellinum horfði á mótið. Troðningur var mikill og töldu kunnugir, að
10 – 15 þúsund manns hafi verið viðstaddir.
Og þegar rýnt var í stigatöflur að keppni
lokinni kom í ljós, að hástökksmet Sigurðar var besta afrek mótsins. Fyrir það
fékk hann 786 stig eða 59 stigum meira en Kristján Vattnes KR fékk fyrir
kúluvarpsmet sama daginn. Hlaut Sigurður því bikarinn til varðveislu fram að
næsta móti. Hann bætti sex ára gamalt met Helga Eiríkssonar um 5 sentimetra.
Metstökkið er athyglisvert í ljósi þess,
að kalt var í veðri, austanstrekkingur allt kveldið og hiti af sól enginn.
Áhorfendur voru hríðskjálfandi þótt þétt stæðu og óskuðu þess margir, að þeir
hefðu heldur setið heima. Þóttu aðstæður ef eitthvað er hafa dregið úr afrekum
íþróttamannanna.
Veður var heldur ekki hagstætt til keppni,
fremur kalt, er bæjarkeppni Reykjavíkur og Vestmannaeyja og Svíamótið
svonefnda hófst þriðjudaginn 27. júlí 1937. Engu að síður fór þá fram fjörugasta leikmót sem á íþróttavellinum hafði farið fram. Og unninn besti
árangur, sem náðst hefur hér á landi. Alþýðublaðið sagði að mótið hafi verið fyllilega sambærilegt við betri leikmót í öðrum löndum. En ólíkt
Allsherjarmótinu árið áður var þetta mót illa sótt. Áhorfendur voru svo fáir,
að til hneisu er fyrir Reykvíkinga og sýnir að enn er mikið starf fyrir höndum
að kenna Reykvíkingum að meta útiíþróttir, sagði Morgunblaðið.
Á móti þessu
voru sett fjögur Íslandsmet í tilþrifamikilli og skemmtilegri keppni en slíkt
hafði ekki gerst áður á einu og sama mótinu á Íslandi. Þótt tveir næstu menn
stykkju 1,71 þurfti Sigurður ekki að hafa ekki mikið fyrir sigri. Stökk hann
1,75 metra í sjálfri keppninni en í sérstökum aukastökkum í tilraun til að
setja met lyfti hann sér yfir 1,81 metra. Bætti þar með met sitt frá árinu áður
um einn sentimetra. Nokkrir sænskir frjálsíþróttamenn tóku þátt í mótinu og
áttu þeir sinn þátt í að lífga upp á keppnina.
Þegar Reykvíkingar vöknuðu 17. júní 1938 var veður afleitt, rigning
mestan hluta dagsins og rok svo mátti heita ófært um bæinn á stundum. Var
mótinu því frestað um tvo daga en þá var veðurlag eins og oft hefur viljað loða
við þjóðhátíðardaginn; hellirigning. Þetta hafði þær afleiðingar, að fátt áhorfenda
sótti mótið, og einnig mun rennblautur völlurinn og kuldinn hafa dregið úr
afrekum keppenda. Sigurður Sigurðsson var sá eini sem setti met, bætti tveggja
ársgamalt met sitt um seinn sentimetra og stökk 1,82 m. Má það kallast vel af
sér vikið í því veðri sem var á mótinu.
Nokkrum dögum fyrir meistaramótið, eða 24. ágúst, var Sigurður að æfa
sig út á Íþróttavellinum. Gerði hann sér lítið fyrir og stökk þremur
sentimetrum hærra en metið frá í júní, eða 1,85 m. Og lét ekki staðar numið
heldur reyndi við 1,90 m og sögðu fjölmiðlar að mjög litlu hafi munað í tvö
skipti að það tækist. Þó að þetta afrek væri unnið utan móts, voru löglegir
dómarar viðstaddir. Mældu þeir stökkin skilmerkilega og fékkst afrekið því viðurkennt
sem met.
Loks gerði Sigurður enn á ný tilraun til að bæta um betur á MÍ en felldi
1,88 metra naumlega. Fór þó ekki tómhentur heim því met setti hann í hástökki
án atrennu, stökk 1,41 m.
Sex ár liðu þar til Sigurður sló met Helga Eiríkssonar í hástökkinu og
síðasta met hans sjálfs stóð einnig í sex ár. Þá kom fram nýr hástökksrisi,
Skúli Guðmundsson KR. Bætti hann met Sigurðar svo um munaði á Melavellinum 19.
júní 1944, eða um átta sentimetra, úr 1,85 í 1,93 metra. Gunnar Huseby setti Norðurlandamet
í kúluvarpi á mótinu – 15,23 metra – og sögðu fjölmiðlar met þeirra Skúla tvö glæsilegustu
met sem nokkurn tíma hafa verið sett á Íslandi.
Á
meistaramóti Íslands tæpum tveimur mánuðum seinna bætti Skúli met þetta um einn
sentímetra í 1,94 m. „Hann stökk yfir hæðina í mjög kröftugu og fallegu stökki
og virtist ekki taka það neitt nærri sér. Síðan var hækkað upp í 1.97 m. og
feldi hann þá hæð, en miklu munaði ekki að hann færi yfir hana,“ sagði
Morgunblaðið um afrekið. Tilgreint var sérstaklega að Skúli hefði stokkið hærra
en sigurvegarinn á sænska meistaramótinu. Með afreki sínu var Skúli og kominn í
fremstu röð á norrænan mælikvarða.
Fimm ár líða þó þar til hann bætir sig. Hafði hann þá verið vetrarlangt
í námi í Kaupmannahöfn. Stökk hann 1,95 metra í fyrstu tilraun í keppni milli
liðs borgarinnar og liðs
landsbyggðarinnar á íþróttaleikvanginum á Austurbrú, en á þeim leikvangi
hefur margur íslenskur frjálsíþróttamaðurinn afrekað glæsilega fyrr og síðar.
Skúli sigraði í hástökkinu – næstu menn stukku 1,80 – og vann mesta afrek
mótsins.
Skúli kom heim til Íslands til þátttöku í
landskeppni við Dani á Melavelli í byrjun júlí 1950. Hafði hann ekki sést á
leikvangi hér á landi all lengi og fýsti marga að sjá hann keppa aftur. Ekki
þótti það verra í aðdraganda keppninnar við Dani er spurðist að hann hefði
stokkið manna hæst um sumarið í Danmörku. Veður var dágott er keppnin fór fram,
stinningskaldi, en þurrt veður, og að vísu ekki hlýtt. Og enginn var svekktur
af hástökkinu þótt Danirnir féllu snemma úr, komst hvorugur þeirra yfir 1,75 m.
Skúli átti auðvelt með allar hæðir upp í 1,90 og eftir að hafa vippað sér yfir
þá hæð lét hann hækka rána í nýja methæð, 1,96 metra. Skúli felldi í tveimur fyrstu tilraununum,
en í þeirri þriðju skeði það. Hann flaug yfir. „Þessi glæsilegi íþróttamaður
hefir klifið enn einn hjallann í áttina að tveimur metrunum,“ sagði
Morgunblaðið daginn eftir.
Það varð hlutskipti annarra en Skúla að rjúfa tveggja metra múrinn í
hástökkinu. En hann hafði þó ekki sagt sitt síðasta. Sumarið 1950 var hann
valinn til að keppa fyrir Kaupmannahöfn í keppni borgarinnar við úrvalslið
Smálandanna í Svíþjóð. Hafði það valdið nokkurri gagnrýni í dönskum blöðum
hvort velja ætti útlendinga sem fulltrúa í keppni milli landa eða landshluta.
Það lét Skúli ekki á sig fá heldur sigraði og bætti metið frá í landskeppninni
á Melavelli um sentímetra, í 1,97 m. Gaf það nákvæmlega 1000 stig samkvæmt finnsku
stigatöflunni svonefndu sem öll afrek voru miðuð út frá á þessum tíma.
Til gamans má geta, að Skúli var valinn
fyrirliði íslenska frjálsíþróttalandsliðsins sem lagði Norðmenn og Dani að
velli í Ósló í lok júní 1951. Er það með stærstu sigrum Íslendinga í frjálsum.
Fyrirliðinn fór á undan með góðu fordæmi því hann vann sína grein í keppninni.
Árið áður var Skúli
var valinn til keppni á Evrópumeistaramótinu í Brussel 1950, en þangað komst
hann þó ekki vegna meiðsla. Þar gerðu íslenskir frjálsíþróttamenn strandhögg
svo um munaði og hefði verið fróðlegt að sjá hvernig Skúli hefði komið frá
mótinu en hann var í 10. til 15. sæti á afrekaskránni með 1,95 metrana.
Að því kom að tveggja metra múrinn var
rofinn í hástökkinu. Á fyrsta opinbera frjálsíþróttamóti sumarsins 1960 – vormóti ÍR hinn 15. maí – hnekkti
Jón Pétursson KR tíu ára gömlu meti Skúla Guðmundssonar. Stökk 1,98 m og bætti
metið um sentímetra. Þótti þetta met Jóns og fleiri afrek á mótinu sýna að
frjálsíþróttamenn myndu setja sterkan svip á íþróttalíf sumarsins, eins og
raunin varð. Aðstæður voru erfiðar, sandfok um allan völl og allsterkur vindur,
en þær aðstæður komu ekki í veg fyrir góðan árangur.
Hástökkið var síðasta keppnisgrein langs
móts. En fólk beið spennt – og beið ekki til einskis. Jón fór leikandi létt 1,80,
1,85 og 1,90 og lét hækka í 1,98. Í fyrstu tveimur tilraunum sínum felldi hann
þá hæð. Uppstökkspunkturinn enda mjög laus og jók það á erfiðleikana sem veðrið
skapaði. Vegna hvassviðrisins urðu starfsmenn að halda slánni af og til. En í
þriðju tilraun fór Jón örugglega yfir með sínum sérkennilega veltustíl. Þar með
var einu elsta meti frjálsíþróttanna hnekkt. Þetta kom ekki mjög á óvart þar
sem Jón hafði á æfingum margsinnis stokkið hærra en met Skúla var. Hann átti og
ágætar tilraunir við tvo metrana en varð að bíða aðeins eftir þeirri hæð.
Eftir fyrri dag landskeppni á Bislet í Ósló 20. júlí 1960 þótti árangur
Íslendinga einstaklega rýr. Þar leiddu saman hesta sína landslið Íslands, Belgíu
og Danmerkur og þrjú Noregslið. Besti árangur fjórða sætið og síðasta sætið í
fimm greinum þegar komið var að lokagreininni, hástökkinu. Gerði Jón Pétursson
sér lítið fyrir og sigraði. Jafnaði ríflega mánaðargamalt met sitt í leiðinni.
Reyndi við tvo metra en tókst ekki. Var þetta eini ljósi punkturinn í keppni
fyrri dags og kærkominn sigur því annars hefði dagurinn verið hryllilegur fyrir
íslenska liðið. Tiltekið var í fréttum frá Noregi, að þetta hafi verið fyrsti
sólskinsdagurinn í Ósló í fjórar vikur; þar hafi verið að heita mátti látlaus rigning
vikum saman.
Laugardagurinn 6. ágúst 1960 mun lengi
teljast með þeim merkustu í sögu frjálsíþróttanna vegna afreka sem unnin voru á
fyrsta degi meistaramótsins á Laugardalsvelli. Þar tókst Jóni Péturssyni að
rjúfa draumamúrinn og stökkva yfir 2,00 metra. En fáa hefði grunað, að þegar
fyrsti Íslendingurinn stykki yfir tvo metra í hástökki, myndi það afrek hverfa
fyrir öðrum á sama móti. Óumdeilanlega skyggði 16,70 metra stökk Vilhjálms
Einarssonar ÍR í þrístökki á allt annað. Með þeim afburða árangri jafnaði hann
gildandi heimsmet.
Mótið var síðasta tækifæri Jóns Péturssonar
til þess að ná lágmarki fyrir Ólympíuleikana í Róm. Hann hafði áður verið nærri
því en aldrei tekist. Fáir gerðu ráð fyrir því, að Jón hefði möguleika til þess
að sigrast á lágmarkinu á Laugardalsvellinum þar sem atrennubrautin i hástökkinu
var ekki talin góð. Hún var þó lagfærð síðustu daga fyrir mótið. Jón sýndi
mikið öryggi og fór yfir 1,90 m. og 1,95 m. leikandi létt. Ráin var því nœst
sett á nýja methœð, tvo metra. Í fyrstu tilraun felldi Jón þessa hæð, en í annarri
tilraun sveif hann yfir tvo metrana og fór vel yfir. Hann átti síðan þrjár
tilraunir við 2,03 og var mjög nærri því að fara yfir í annarri tilraun. Var
allur kominn yfir rána en stökkfóturinn var of seinn upp og felldi. En með metstökkinu var farmiðinn til
Rómar tryggður.
Í öðru sæti á eftir Jóni í þessari sögulegu
keppni varð annar íþróttamaður er átti eftir að bæta metið stórum skrefum á
næstu árum. Þar ræðir um Jón Þ. Ólafsson
ÍR sem var fremsti hástökkvari landsins á sjöunda áratugnum og fram á þann
áttunda, en hann varð Íslandsmeistari 10 ár í röð, 1961-70. Síðasta met Jóns Þ.
er það lífseigasta í sögu hástökksmetanna, stóð í 19 ár. Undirstrikar það sem
áður segir um lélega atrennubraut á Laugardalsvelli, að ekkert fimm meta sinna
utanhúss setti Jón þar.
Jón Þ., eins og hann hefur alltaf verið
kallaður, var aðeins tvítugur er hann lét að sér kveða svo um munaði.
Vettvangurinn var Eystrasaltsvikan í Rostock í Austur-Þýskalandi, 9. júlí 1961.
Stökk þar sjö sentimetrum hærra en hann hafði áður stokkið og bætti tæplega
ársgamalt Íslandsmetið um þrjá sentimetra, stökk 2,03 m. Það þótti hafa legið í
loftinu að Jón myndi slá metið en kannski ekki svo mikið í einu. Hann hafði
stokkið yfir tvo metra innanhúss um veturinn og vakti það vonir sem rættust í
Rostock. En aðstæður voru ekki glæsilegar, hástökksgeirinn undir vatni vegna mikillar rigningar er mótið fór fram. Jón sigraði
samt með yfirburðum við mikinn fögnuð áhorfenda; stökk allar hæðir – 1,80 m., 1,85
m., 1,90 m., 1,95 m. og 2,01 – í fyrsta stökki.
Yfir methæðina fór hann í þriðju tilraun. Meðal þeirra sem lágu í valnum var
þýski meistarinn Durkopf sem nýlega hafði stokkið 2,09 en komst ekki hærra en
1,90 í þetta sinn.
Leynivopn Jóns Þ. við hinar erfiðu aðstæður í þessari keppni var stutt atrenna. Beitti hann því bragði að taka aðeins þrjú skref í aðhlaupinu á minni ferð og vippa sér síðan upp til atlögu við rána. Keppinautarnir tóku hins vegar fulla atrennu og er þeir komu askvaðandi í uppstökkið gátu þeir ekki bremsað sig af við stökkdýnuna og klúðruðu hverri stökktilrauninni af annarri.
Jón Þ. hafði engan veginn sagt sitt síðasta orð. Melavöllurinn var honum ætíð kær og annað
met hans sá þar dagsins ljós á ÍR-móti í júlí 1962. Stökk hann 2,04 og bætti
metið ársgamla um einn sentimeter. Hann fór hátt yfir í fyrstu tilraun. Lét svo
hækka rána í 2,07 en mistókst að þessu sinni. Jón byrjaði á 1,92 og fór yfir í
fyrstu tilraun, síðan 1,98 í annarri og var þá hækkað í nýju methæðina, sem lá
í fyrstu atrennu. Með metinu sigraðist hann á lágmarki til þátttöku í
Evrópumeistaramótinu sem fram fór þetta haust í Belgrad í Júgóslavíu.
Þetta ár var Jón Þ. Ólafsson í mjög góðri
æfingu og til alls líklegur langt fram á haust. Blíðviðri var á Melavelli á
ÍR-móti í byrjun október, léttur landsynningur og léttskýjað, er hann reyndi á
ný við met. Eftir fjögur stökk sá nýtt met dagsins ljós, 2,05 metrar. Yfir
byrjunarhæðina, 1,93 m., fór hann í fyrstu tilraun, yfir 2,00 í annarri og
flaug svo glæsilega yfir 2,05 í fyrstu tilraun. Enn á ný reyndi Jón við 2,07 en
tókst heldur ekki í þetta sinn.
Íslenska landsliðið háði keppni við lið Vestur-Noregs í Álasundi í ágúst
1963 og fengu laka útreið. Lýstu fjölmiðlar keppninni sem einhverri mestu
háðung sem íslenskir frjálsíþróttamenn hefðu orðið fyrir. Tapaði liðið fyrir
því norska með 39 stiga mun, 120-81. En eitt stóð upp úr – hið eina sem hægt
var að hrópa húrra fyrir – og það var frammistaða Jóns Þ. Lét hann erfiðar
brautir ekki aftra sér um of – rignt hafði í Álasundi þrjá daga í röð – og
sveif yfir 2,06 metra.
Þessi árangur Jóns átti sinn þátt í að hann var valinn íþróttamaður
ársins 1963 af samtökum íþróttamanna. Hlaut 64 stig en næsti maður 56. Árið áður
varð Jón annar að stigum í þessu vali og varð auk þess nokkrum sinnum framarlega í kjörinu.
Þetta met sitt jafnaði Jón svo síðsumars 1964 á móti í Borås í Svíþjóð og tryggði
sér í leiðinni þátttöku í ólympíuleikunum í Tokyo í Japan. Fleiri
viðurkenningar bættust á þessu ári því Íþróttasamband Íslands (ÍSÍ) sæmdi Jón
sérstöku metamerki sambandsins fyrir að hafa sett 13 Íslandsmet í hástökki árið
1962. Þar á meðal setti hann Norðurlandamet í hástökki með atrennu innanhúss, 2,11 metra. Var það besti árangur í Evrópu og sá næstbesti í heiminum.
Loks vann Jón besta afrek þjóðhátíðarmótsins og var því handhafi
forsetabikarsins árið 1963.
(framhald síðar . . . )
